Lý thuyết bài 7: Hóa trị và công thức hóa học – KHTN 7 Kết nối tri thức
Công thức hóa học và ý nghĩa của nó
Công thức hóa học là cách biểu diễn chất bằng kí hiệu hóa học của nguyên tố kèm theo chỉ số chân bên phải. Việc viết công thức hóa học giúp chúng ta hiểu rõ về cấu tạo và tỷ lệ số nguyên tử của các nguyên tố hóa học trong một phân tử.
Ví dụ, công thức hóa học của oxygen là O2, công thức hóa học của carbon dioxide là CO2. Công thức hóa học cho biết các nguyên tố hóa học tạo nên chất, số nguyên tử hay tỉ lệ số nguyên tử của các nguyên tố trong phân tử, và khối lượng phân tử của chất đó.
Cách viết công thức hóa học
-
Công thức hóa học của đơn chất được coi là kí hiệu hóa học của nguyên tố.
Ví dụ: Đồng (Cu), Sắt (Fe), Helium (He), Carbon (C), Lưu huỳnh (S). -
Một số phi kim có phân tử gồm 2 hay 3 nguyên tử liên kết với nhau thì cần thêm chỉ số ở chân bên phải kí hiệu hóa học.
Ví dụ: Oxygen (O2), Hydrogen (H2), Ozone (O3),… -
Công thức hóa học của hợp chất gồm kí hiệu hóa học của các nguyên tố tạo ra hợp chất kèm theo chỉ số.
Ví dụ: Công thức hóa học của khí methane là CH4, muối ăn là NaCl.
Tính phần trăm khối lượng của các nguyên tố trong hợp chất
Biết công thức hóa học, chúng ta có thể tính được phần trăm khối lượng của các nguyên tố trong hợp chất.
Bước 1: Tính khối lượng phân tử hợp chất.
Bước 2: Tính phần trăm khối lượng các nguyên tố trong hợp chất.
Ví dụ: Xét hợp chất MgO.
Hóa trị: khái niệm và quy tắc
Hóa trị của một nguyên tố trong chất cộng hóa trị được xác định bằng số cặp electron dùng chung của nguyên tử nguyên tố đó với nguyên tử khác.
Ví dụ: Trong phân tử nước, mỗi nguyên tử H có 1 cặp electron dùng chung với nguyên tử O nên H có hóa trị I; nguyên tử O có hai cặp electron dùng chung với 2 nguyên tử H nên O có hóa trị II.
Lập công thức hóa học của hợp chất
Có hai cách để lập công thức hóa học của hợp chất: khi biết hóa trị và khi biết phần trăm các nguyên tố trong hợp chất.
- Lập công thức hóa học của hợp chất khi biết hóa trị.
Ví dụ: Lập công thức hóa học của hợp chất tạo bởi S hóa trị VI và O.
- Lập công thức hóa học của hợp chất theo phần trăm các nguyên tố.
Bước 1: Đặt công thức hóa học của chất AxBy.
Bước 2: Tính khối lượng của A, B trong một phân tử chất.
Bước 3: Tìm x, y.
Ví dụ: R là hợp chất của S và O, khối lượng phân tử của R là 64 amu. Biết phần trăm khối lượng của oxygen trong R là 50%. Hãy xác định công thức hóa học của R.
Hóa trị và công thức hóa học đóng vai trò quan trọng trong việc hiểu và mô tả các phản ứng hóa học. Việc nắm vững kiến thức về chúng sẽ giúp chúng ta trở thành những người học giỏi hơn trong lĩnh vực hóa học.
Nguồn: wsc.edu.vn