1. Khái niệm hóa hữu cơ
Hợp chất hữu cơ là các hợp chất của cacbon (trừ các hợp chất đơn giản như CO, CO2, HCN, các muối cacbonat, muối xianua hay muối cacbua,…). Hóa học hữu cơ là ngành hóa học nghiên cứu về các hợp chất hữu cơ.
- Đặc điểm cấu tạo:
- Bắt buộc phải chứa nguyên tử Cacbon (C) trong thành phần của hợp chất hữu cơ. Các nguyên tử C liên kết với nhau và liên kết với các nguyên tử khác, thường là với Hidro (H), sau đó đến Oxy (O), Nito (N), một số hợp chất chứa cả lưu huỳnh (S) và Photpho (P),…
- Liên kết hóa học trong các hợp chất hữu cơ chủ yếu là liên kết cộng hóa trị. Các phản ứng thường diễn ra chậm và không xảy ra hoàn toàn, không diễn ra theo một hướng nhất định. Số lượng các hợp chất hữu cơ lên đến khoảng 10 triệu chất, nhiều hơn hẳn so với số lượng các chất vô cơ chỉ có khoảng 100.000 chất.
-
Tính chất vật lý:
- Dễ bay hơi, nhiệt độ nóng chảy và nhiệt độ sôi thấp, kém bền với nhiệt độ, dễ cháy hơn so với các hợp chất vô cơ.
- Đa số các hợp chất hữu cơ không tan trong nước nhưng tan nhiều trong các dung môi hữu cơ.
-
Tính chất hóa học:
- Hầu hết các phản ứng thường diễn ra chậm không xảy ra hoàn toàn và diễn ra theo nhiều chiều hướng khác nhau, tạo ra hỗn hợp nhiều sản phẩm.
2. Phân loại và gọi tên các hợp chất hữu cơ
2.1. Phân loại các hợp chất hữu cơ
Hợp chất hữu cơ thường được phân thành 2 loại:
-
Hiđrocacbon: Trong phân tử chỉ chứa hai nguyên tố là C và H. Hiđrocacbon lại được chia thành các nhóm nhỏ.
- Hiđrocacbon no: chỉ có các liên kết đơn (CH4, C2H6,…)
- Hiđrocacbon không no: có cả các liên kết đơn và liên kết đôi, liên kết ba (C2H4, C2H2,…)
- Hiđrocacbon thơm: có vòng benzen trong phân tử (C6H6, C7H8,…).
-
Dẫn xuất của hidrocacbon: Trong phân tử ngoài các nguyên tố C và H thì còn chứa các nguyên tố khác như O, N, Cl, S, P,…
- Dẫn xuất halogen: CH3Cl, C6H5Br,…
- Ancol: CH3OH, C2H5OH,…
- Axit: CH3COOH,…
- Anđehit: HCHO, CH3CHO,…
- Phenol: C6H5OH,…
- Xeton: CH3COCH3,…
- Este: CH3COOC2H5,…
- Ete: CH3CH2OCH2CH
